ویگوتسکی معتقد بود یادگیری دانش آموزان بیشتر از طریق مشارکت فعال رخ میدهد تا صرفا گوش کردن به سخنرانی معلم.یادگیری موقعیتی به معنی ایجاد و استخراج معنی از فعالیت واقعی زندگی روز مره است این مفهوم حاکی از آن است که یادگیری از طریق روابط اجتماعی و در بطن شرایط فرهنگی و از طریق برقراری ارتباط ببین دانش قبلی و زمینه ها و شرایط جدید رخ میدهد
این امر در تضاد با اغلب فعالیت های یادگیری در کلاس درس است که عمدتا شامل دانش انتزاعی و خارج از زمینه و موقعیت می باشد.
در نظریه تجربی کلب یادگیری بعنوان یک چرخۀ چهارمرحله ای در نظر گرفته می شود. اول، تجارب آنی و عینی بعنوان مبنایی برای مشاهده عمل می کنند. سپس، فرد درمورد این مشاهدات فکر می کند و شروع به ساخت یک نظریه عمومی درمورد معنای این اطلاعات می کند. در گام بعدی، یادگیرنده یک سری مفاهیم و تعمیم بندی های انتزاعی بر اساس فرضیه خود شکل می دهد. درنهایت، یادگیرنده کاربردهای این مفاهیم را در شرایط جدید می آزماید. پس از این گام، فرایند یک بار دیگر رو به عقب تا مرحله اول فرایند تجربی انجام می شود
یادگیری همیارانه، ریشه در مفهوم یادگیری لئو ویگوتسکی به نام منطقه مجاور رشد دارد
یادگیری همیارانه یک وضعیت است که در آن دو یا چند نفر تلاش می‌کنند تا مفهومی رابا یکدیگر یاد بگیرندافراد بر منابع و مهارت‌های یکدیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند. به‌طور خاص، یادگیری همیارانه مبتنی بر مدلی است که بر اساس آن دانش را می‌توان در یک جمع ایجاد کرد بطوریکه اعضای آن جمع با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود و ایفای نقش‌های نامتقارن در تعامل با یکدیگر هستند
جان دیویی فرآیند حل مسئله را با پیدا کردن عواملی که موجب مسئله شده اند ، آغاز می کند .
روش دیویی دارای پنج مرحله به شرح زیر است :
1- مشخص کردن مسئله
2- حدس زدن یا مشخص کردن علل مسئله
3- در نظر گرفتن راه حل های ممکن
4- انتخاب بهترین راه حل
5- اجرای راه حل انتخابی و نتیجه گیری
ﺑﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺪﺭﺳــﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺧﺮﺩ ﻭ ﻛﺴﺐ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺟﺎﻣﻌــﺔ ﻛﻮﭼﻚ، ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻰ ﺑﺎ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻭ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺁﻳﻨﺪﺓ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺧﻮﺩ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻛﺴــﺐ ﻣ ﻰﻛﻨﻨﺪ.
این نظریه توسط بلوم بر اساس پیشنهاد ماریسون و طرح کارول مطرح گردیده است
الگو کارول عبارت است از پنج متغیر استعداد پشتکار توان درک مطلب کیفیت آموزش و فرصت برای یادگیری است.به غقیده کارول درجه یادگیری تابع زمانی است که عملا حرف آموختن میشود تقسیم بر زمان لازم برای ورزیدگی است.
بلوم انواع یادگیری را بر اساس قلمرو سه گانه هدف های شناختی، "عاطفی"، "روانی" و "حرکتی" مشخص کرده است.
: در نظام پیاژه اساس یادگیری بر داد و ستد فرد با محیط و دوره ها و عوامل رشد استوار کودک است.
کودک در نتیجه تعمل افراد و شرایط زیستی و اجتماعی خود را با محیط سازگار میکند.به عقیده پیاژه رشد روانی و فکری کودکان و نوجوانان معلول عوامل 1- رشد طبیعی 2- تجربه در محیط مادی 3-تجره در محیط اجتماعی 4- تعادل می باشد
پیاژه رشد روانی را به چهار دوره تقسیم کرده است که هرکدام از این دوره ها ویژگی ها و امکاناتی وجود دارند که با مفاهیم خاضی تعیین گردیده اند و معلمان و پرورشکاران موفق باید ازآن ها آگاهی داشته باشند.
در این نظریه هیچ چیز به تنهایی قابل ادراک نیست مگر در رابطه با اشیا و امور دیگر و یادگیری فرایندی نسبی است که به فرد بینش میدهد مجموعه بینش ها است که ساخت شناختی فضای زندگی فرد را به وجود می آورد.
اهمیت این نظریه در یادگیری آن است که با هدف، شناخت ، ادراک، بینش و اموری که به موقعیتی معنا و مفهوم میبخشد سر و کار دارد.
وی یادگیری را به صورت تغییر در احتمال وقوع رفتار تلقی میکند و در بیشترین موارد این تغییر رفتار ئر نتیجه شرطی شدن عامل پدید می آید."زنجیره کردن" و "شکل دادن" دو شیوه ایجاد رفتار می باشد که در روانشناسی اسکینر اهمیت دارند.
در "زنجیرکردن" دو یا چند رفتار ترکیب میشوند تا یک رفتار کلی و مطلوب به وجود آورند اما در "شکل دادن" رفتار موجود گام به گام به رفتار دلخواه تبدیل میشود.
: هال یادگیری را نوعی تلاش برای بقاء میداند و در انسان عامل روانی وسیله سازش با محیط را فراهم می اورد.وی برای توجیه نظریه خود از مفاهیم نیاز، تقویت نخستین، سایق نخستین، تقویت ثانوی، سایق ثانوی استفاده میکند.نظریه یادگیری هال بر پایه تقویت نخستین، کاهش نیاز و تسکین سایق محرک مبتنی است
اگر عاملی همراه یا قبل از پاداشی که محرک با سایق نخستین را تسکین می دهد حضور یابد آن را تقویت ثانوی مینامند و هر عامل بی اثری که هنگام ایجاد سایق نخستین همراه آن شود و خاصیت آن را پیدا کند سائق ثانوی می نامند.
در یادگیری نهانی تولمن معتقد است که هرکسی به آنکه تظاهر به دانستن کند میتواند معلوماتی داشته باشد و در زمان لازم آن را ابراز دارد. وی به توانایی و میزان هوش افراد ئر حل مسائل عتقاد دارد و تمرین صرف را موثر نمبداند و آنگونه یادگیری ادراکی را اساسی میداند که بنا بر شرایط محیط سازش را فراهم آورد.به نظر او مقصود از انتقال این است که جاندار بتواند آنچه در موقعیت خاص آموخته است ئر موقعیت دیگری به کار ببرد.یادگیری ممکن است در شرایط ثابت عمل آشکار نباشد ولی در اصل به یادگیری دست یافته است.